طلاسازی و نقره‌سازی
دو صنعت هنری و تخصصی هستند که از دوران باستان تا امروز، جایگاه مهمی در تولید زیورآلات و اشیای تزئینی داشته‌اند.
در ادامه توضیحات کامل‌تری درباره مواد اولیه، مراحل کار، ابزارها و تکنیک‌های رایج آورده شده است.

مواد اولیه در طلاسازی و نقره‌سازی

۱.طلا:
•عیار: طلا با خلوص متفاوت (۲۴ عیار، ۱۸ عیار و …) استفاده می‌شود. برای افزایش استحکام، آلیاژهایی مثل مس و نقره به آن اضافه می‌شود.
•رنگ‌ها: بسته به آلیاژها، طلا می‌تواند زرد، سفید، یا رزگلد باشد.
۲.نقره:
•نقره استرلینگ (Sterling): رایج‌ترین نوع نقره است که شامل ۹۲.۵% نقره و ۷.۵% مس است.
•نقره خالص: نرم‌تر است و بیشتر در ساخت ظروف یا اشیای خاص استفاده می‌شود.

مراحل تفصیلی طلاسازی و نقره‌سازی

۱. طراحی و مدل‌سازی

•ایده‌پردازی: طراح طرح اولیه را روی کاغذ یا به کمک نرم‌افزارهای CAD (مانند Rhino یا Matrix) ترسیم می‌کند.
•مدل‌سازی موم یا چاپ سه‌بعدی: مدل اولیه جواهرات با موم یا دستگاه‌های پرینتر سه‌بعدی ساخته می‌شود.
این مدل برای ساخت قالب استفاده می‌شود.

۲. ذوب و ریخته‌گری

•فلزات در کوره‌های کوچک یا صنعتی ذوب می‌شوند.
•فلز مذاب در قالب‌های گچی یا ماسه‌ای ریخته شده و شکل اولیه ایجاد می‌شود.

۳. شکل‌دهی و فرم‌دهی

•چکش‌کاری: برای تغییر شکل فلز به اشکال ظریف یا پیچیده.
•برش و خم‌کاری: با اره‌های مخصوص یا ابزارهای دستی.

۴. تزئین و حکاکی

•حکاکی دستی: با ابزارهایی مانند قلم‌حکاک و چکش برای ایجاد نقش و نگار.
•حکاکی لیزری: روش مدرن‌تر برای طراحی‌های دقیق‌تر.
•سیاه‌کاری نقره: نوعی تکنیک تزئینی که بخش‌هایی از سطح نقره سیاه و طرح‌ها برجسته می‌شوند.

۵. اتصال قطعات

•با لحیم‌کاری، قطعات مختلف مانند حلقه، زنجیر یا قفل به هم متصل می‌شوند.
لحیم معمولاً ترکیبی از طلا یا نقره با نقطه ذوب پایین‌تر است.

۶. پرداخت و جلاکاری

•پرداخت دستی: با ابزارهای دستی یا برس‌های سیمی.
•پرداخت ماشینی: با دستگاه‌های چرخشی برای ایجاد سطحی صاف و براق.
•آبکاری: برای محافظت از فلز و افزایش درخشندگی، لایه‌ای نازک از طلا یا رودیوم روی کار کشیده می‌شود.

۷. نصب سنگ‌های قیمتی

•سنگ‌های قیمتی مانند الماس، یاقوت، یا عقیق در محل‌های مخصوص خود قرار داده می‌شوند.
این مرحله نیاز به دقت بالایی دارد تا سنگ محکم و دقیق نصب شود.

ابزارهای تخصصی در طلاسازی و نقره‌سازی

•کوره ذوب: برای ذوب طلا و نقره.
•قلم‌حکاکی: برای ایجاد نقش‌های ظریف.
•اره مویی: برای برش دقیق.
•دم باریک و انبر: برای نگه‌داشتن قطعات کوچک.
•چرخ پرداخت: برای جلا دادن.
•ترازوهای دقیق: برای وزن‌کشی مواد.
•ابزار CAD/CAM: برای طراحی و تولید قالب‌های دقیق.

تکنیک‌های ویژه در طلاسازی و نقره‌سازی

۱.فیلگری (Filigree):
تکنیکی قدیمی که از سیم‌های بسیار نازک طلا یا نقره برای ایجاد طرح‌های پیچیده استفاده می‌شود.
۲.میناکاری:
یک لایه شفاف یا رنگی از شیشه ذوب شده که روی فلز قرار می‌گیرد و به طرح‌ها عمق و رنگ می‌دهد.
۳.چکش‌کاری:
برای ایجاد بافت‌های خاص روی فلز.
۴.ریخته‌گری ماسه‌ای:
برای تولید اشکال با جزئیات بالا با استفاده از قالب ماسه‌ای.
۵.قلم‌زنی:
طرح‌های برجسته یا فرو رفته که با ضربه زدن قلم به سطح فلز ایجاد می‌شود.