دیسک‌های CBN در گوهرتراشی | راهنمای کامل

دیسک‌های CBN در گوهرتراشی : در گوهرتراشی، استفاده از ابزارهای با کیفیت و دقیق اهمیت بالایی دارد. یکی از این ابزارها، دیسک‌های CBN (Cubic Boron Nitride) هستند که به دلیل سختی بالا و دوام فوق‌العاده، در تراش سنگ‌های قیمتی کاربرد فراوانی دارند.

CBN چیست؟

CBN یا نیترید بور مکعبی، دومین ماده سخت پس از الماس است. این ماده مصنوعی در دمای بالا و فشار زیاد تولید می‌شود و به دلیل مقاومت حرارتی و شیمیایی بالا، در صنایع مختلف از جمله گوهرتراشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع دیسک‌های CBN

دیسک‌های الکتروپلیتد (Electroplated): دارای پوشش یکنواخت CBN روی سطح فلزی، مناسب برای تراش دقیق و سریع.
دیسک‌های رزینی (Resin Bond): ترکیب CBN با رزین، مناسب برای پرداخت نهایی و سطوح صاف.
دیسک‌های فلزی (Metal Bond): ترکیب CBN با فلز، مناسب برای تراش‌های سنگین و مداوم.

کاربردهای دیسک‌های CBN در گوهرتراشی

تراش اولیه سنگ‌های سخت مانند یاقوت و زمرد.
پرداخت نهایی و صاف کردن سطوح سنگ‌های قیمتی.
ایجاد اشکال خاص و دقیق در سنگ‌ها.

مزایای استفاده از دیسک‌های CBN

دوام بالا و عمر طولانی.
مقاومت در برابر حرارت و فشار.
کاهش زمان تراش و افزایش بهره‌وری.
ایجاد سطوح صاف و براق در سنگ‌ها.

نکات فنی در استفاده از دیسک‌های CBN

استفاده از سرعت مناسب برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد.
استفاده از خنک‌کننده‌ها برای افزایش عمر دیسک.
انتخاب نوع دیسک مناسب با توجه به نوع سنگ و مرحله تراش.

مته‌های گوی‌ تراش (Ball Burs) در گوهرتراشی

⚙️ مته گوی‌ تراش چیست؟

مته‌های گوی‌ تراش (Ball Burs) در گوهرتراشی یکی از انواع مته‌های مخصوص فرزهای آویز است که برای تراش نیم‌کره‌ها یا گوی‌ های کامل روی سنگ و شیشه به کار می‌رود. نوک این مته‌ها به صورت کروی طراحی شده و سطح آن‌ها معمولاً با ذرات الماسه پوشیده شده است.

🧱 ساختار و انواع:

جزء توضیح
نوک کروی (Ball Shape) امکان ایجاد گودال‌های منحنی، نیم‌کره، یا فرم کروی
روکش الماسه ذرات الماس صنعتی با گریت‌های مختلف برای سایندگی دقیق
جنس بدنه فولاد ضدزنگ یا تنگستن‌ کاربید، مقاوم در برابر گرما و خوردگی
سایز مته‌ها از 6 میلی‌متر تا بیش از 25 میلی‌متر، متناسب با پروژه و اندازه گوی

🎯 کاربردهای مته‌های گوی‌ تراش (Ball Burs) در گوهرتراشی :

ساخت گوی‌های سنگی کوچک و صیقلی (مخصوصاً عقیق، کوارتز، جاسپر)
شکل‌دهی نیم‌کره در مهره‌ها یا نگین‌های خاص
ایجاد حفره‌های کروی برای جاسازی نگین یا فرم‌دهی طراحی‌های هنری

🛠️ نحوه استفاده صحیح از مته گوی‌ تراش در گوهرتراشی
1. انتخاب مته مناسب:

سایز: متناسب با اندازه نهایی گوی یا فرم دلخواه
گریت (زبری):
گریت درشت (60–100): برای براده‌برداری و فرم اولیه
گریت متوسط (150–200): فرم‌دهی دقیق
گریت ریز (300–600): پرداخت نهایی

2. نصب روی فرز آویز:

مته گوی‌ تراش را به دسته فرز آویز با سه‌نظام یا کولت مناسب نصب کنید و از محکم بودن اتصال مطمئن شوید تا لرزش نداشته باشد.
3. خنک‌کاری در گوهرتراشی:

از اسپری آب یا سیستم خنک‌کننده چرخشی استفاده کنید. بدون خنک‌کاری، سنگ ترک می‌خورد یا می‌سوزد و مته آسیب می‌بیند.
4. تکنیک تراش:

سنگ را در دست نگه‌دارید یا روی گیره مناسب ثابت کنید.
مته را به‌آرامی و با زاویه مناسب روی سطح سنگ حرکت دهید.
برای ساخت گوی کامل، سنگ باید از چند جهت تراش داده شود.

5. مراحل پولیش نهایی در گوهرتراشی:

با گریت‌های ریزتر مسیر قبلی را تکرار کرده و در پایان از پد نمدی و پودر پولیش برای درخشان‌سازی سطح استفاده نمایید.

⚠️ نکات مهم و ایمنی

نکته توضیح

استفاده از عینک محافظ
جلوگیری از پاشش ذرات سنگ

فشار دست ملایم
فشار زیاد → داغ شدن سریع و شکست سنگ

گردش مناسب مته
دور موتور: حدود ۸۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ دور در دقیقه

تمیزکاری منظم
مته را با برس نرم تمیز و خشک کنید